“Văn chương bất hủ vì nó chạm đến tâm hồn”, câu nói của nhà văn Nguyễn Tuân dường như đã khẳng định sức mạnh của văn học, đặc biệt là khi tìm hiểu về phong cách văn học. Trong chương trình Ngữ văn 12 nâng cao, hành trình khám phá ấy càng trở nên thú vị và sâu sắc hơn bao giờ hết. Vậy chính xác phong cách văn học là gì, và làm thế nào để phân tích một tác phẩm dưới góc nhìn phong cách? Bài viết này sẽ cùng bạn đi tìm lời giải đáp!
Phong Cách Văn Học Là Gì?
Hãy tưởng tượng bạn bước vào một khu vườn đầy màu sắc. Mỗi loài hoa đều mang một vẻ đẹp riêng, từ màu sắc, hình dáng đến hương thơm. Phong cách văn học cũng giống như thế, nó là cái riêng, cái độc đáo tạo nên dấu ấn của mỗi tác giả, mỗi tác phẩm.
Theo Giáo sư Lê Huy Tiêu trong cuốn “Tuyển Tập Bình Luận Văn Học”, phong cách văn học là “hệ thống các phương thức biểu hiện độc đáo, ổn định, mang đậm cá tính sáng tạo của nhà văn”.
Nói một cách dễ hiểu hơn, phong cách văn học chính là “chất riêng” của nhà văn, được thể hiện qua nhiều phương diện:
- Ngôn ngữ: Cách nhà văn sử dụng từ ngữ, câu cú, giọng điệu… Ví dụ, ngôn ngữ của Nguyễn Du trong “Truyện Kiều” mang đậm chất thơ, trau chuốt, còn ngôn ngữ của Nam Cao lại giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời thường.
- Hình tượng nghệ thuật: Cách nhà văn xây dựng nhân vật, miêu tả cảnh vật, sử dụng biểu tượng…
- Giọng điệu: Thái độ, tình cảm mà nhà văn thể hiện trong tác phẩm.
- Cách sử dụng các biện pháp tu từ
- Quan niệm nghệ thuật: Cách nhà văn nhìn nhận về thế giới, con người, cuộc sống…
Phân Tích Phong Cách Văn Học: Bắt Đầu Từ Đâu?
Nếu bạn đang loay hoay không biết bắt đầu phân tích phong cách văn học từ đâu, đừng lo lắng! Dưới đây là một số bước cơ bản giúp bạn “gỡ rối” vấn đề:
1. Tìm Hiểu Về Tác Giả Và Bối Cảnh Sáng Tác
Bạn có biết rằng, cuộc đời và quan điểm của tác giả có ảnh hưởng rất lớn đến phong cách văn học của họ?
Ví dụ, Nguyễn Du với tuổi thơ bất hạnh đã gửi gắm nỗi niềm thương cảm cho số phận người phụ nữ trong “Truyện Kiều”. Hay Nam Cao, xuất thân từ gia đình nông dân nghèo, thấu hiểu và phản ánh chân thực cuộc sống của người nông dân trước Cách mạng tháng Tám.
Bên cạnh đó, bối cảnh lịch sử – xã hội cũng là yếu tố quan trọng cần được xem xét.
2. Phân Tích Ngôn Ngữ Và Hình Tượng Nghệ Thuật
Ngôn ngữ là “vũ khí” lợi hại nhất của người nghệ sĩ. Hãy chú ý đến cách nhà văn sử dụng từ ngữ, câu cú, giọng điệu… để tạo nên hiệu quả nghệ thuật.
Ví dụ, ngôn ngữ của Xuân Diệu trong “Vội Vàng” đầy sắc màu, âm nhạc, thể hiện niềm say mê cuộc sống cuồng nhiệt của nhà thơ.
Bên cạnh đó, bạn cần phân tích cách nhà văn xây dựng hình tượng nhân vật, miêu tả cảnh vật…
3. Xác Định Giọng Điệu Và Quan Niệm Nghệ Thuật
Giọng điệu là yếu tố quan trọng góp phần tạo nên phong cách của tác giả. Nó có thể là lãng mạn, bi tráng, hài hước, châm biếm…
Ví dụ, giọng điệu chủ đạo trong thơ Xuân Diệu là niềm say mê, khao khát yêu đời, yêu cuộc sống.
Cuối cùng, hãy thử xác định quan niệm nghệ thuật của nhà văn. Họ nhìn nhận thế giới, con người, cuộc sống như thế nào?
Phong Cách Văn Học: Vẻ Đẹp Của Sự Đa Dạng
Văn học phong phú và đa dạng cũng như chính cuộc sống này vậy. Mỗi tác giả, mỗi tác phẩm đều mang một phong cách riêng, tạo nên bức tranh muôn màu muôn vẻ cho nền văn học.
Bạn có muốn tự tin “giải mã” phong cách văn học của các tác giả nổi tiếng? Hãy tham khảo thêm tài liệu, luyện tập phân tích và đừng ngại chia sẻ ý kiến riêng của mình.
Và đừng quên, việc học phong cách văn học không chỉ giúp bạn đạt điểm cao trong môn Ngữ văn 12 nâng cao, mà còn giúp bạn trở thành một người đọc tinh tế, sâu sắc.
Bạn muốn tìm hiểu thêm về các kỹ năng học tập hiệu quả?
Hãy xem ngay bài viết cách trang trí lớp học để tạo không gian học tập lý tưởng và tăng hiệu quả cho việc tiếp thu kiến thức.
Liên Hệ Với Chuyên Gia
Để được tư vấn kỹ hơn về phong cách văn học hoặc bất kỳ vấn đề gì liên quan đến Giáo dục, dạy cách làm giàu, dạy kiếm tiền và hướng nghiệp, hãy liên hệ ngay với chúng tôi:
- Số Điện Thoại: 0372888889
- Địa chỉ: 335 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội.
Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7 sẵn sàng hỗ trợ bạn!