“Đầu xuôi đuôi lọt” – ông bà ta dạy cấm có sai. Một bài văn hay không chỉ cần mở bài ấn tượng mà kết bài cũng phải đọng lại dư âm trong lòng người đọc. Vậy làm thế nào để viết kết bài nghị luận văn học “chất như nước cất”? Hôm nay, HỌC LÀM sẽ giúp bạn giải mã bí kíp này.
Nghệ Thuật Kết Bài Nghị Luận Văn Học
Kết bài, tuy ngắn gọn nhưng lại là phần “chốt hạ” quan trọng, quyết định ấn tượng cuối cùng của bài viết. Nó giống như nốt nhạc cuối cùng trong một bản giao hưởng, cần phải ngân vang, sâu lắng và để lại dư vị khó quên.
Các Dạng Kết Bài Phổ Biến
Có nhiều cách để kết thúc một bài nghị luận văn học, nhưng tựu chung lại có thể chia thành ba dạng chính:
- Kết bài mở rộng: Mở rộng vấn đề, liên hệ với các tác phẩm, tác giả khác hoặc liên hệ với thực tiễn đời sống. Dạng kết bài này giúp nâng tầm vấn đề, khơi gợi những suy nghĩ sâu xa hơn cho người đọc. Ví dụ, khi viết về tình yêu quê hương trong thơ Tế Hanh, bạn có thể mở rộng bằng cách liên hệ với tình yêu quê hương đất nước của các nhà thơ khác như Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Khoa Điềm.
- Kết bài khép kín: Tóm tắt lại những ý chính đã phân tích, khẳng định lại giá trị của tác phẩm. Đây là dạng kết bài truyền thống, an toàn và dễ thực hiện. Tuy nhiên, cần tránh lặp lại một cách máy móc những gì đã nói ở phần thân bài.
- Kết bài cảm xúc: Bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ riêng của bản thân về tác phẩm, tác giả. Dạng kết bài này đòi hỏi sự chân thành, tinh tế để tránh sa đà vào cảm xúc cá nhân thái quá.
Bí Quyết Viết Kết Bài “Đắt Giá”
Để viết kết bài nghị luận văn học ấn tượng, bạn cần lưu ý những điểm sau:
- Ngắn gọn, súc tích: Tránh lan man, dài dòng. Kết bài chỉ nên chiếm khoảng 1/10 tổng số chữ của bài viết.
- Liên kết với mở bài: Tạo sự liền mạch, thống nhất cho toàn bài. Bạn có thể lặp lại một hình ảnh, một câu hỏi hoặc một chi tiết nào đó đã được nhắc đến ở phần mở bài.
- Sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, cảm xúc: Sử dụng từ ngữ gợi hình, gợi cảm, biện pháp tu từ để tạo ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc.
Ứng Dụng Thực Tiễn
Giả sử bạn đang phân tích bài thơ “Việt Bắc” của Tố Hữu. Sau khi đã phân tích nội dung, nghệ thuật, bạn có thể kết bài như sau: “Việt Bắc” không chỉ là khúc tình ca về kháng chiến, mà còn là khúc tình ca về tình người, tình đời. Hình ảnh “ta với mình” như sợi chỉ đỏ xuyên suốt tác phẩm, khẳng định sức mạnh của tình đoàn kết, gắn bó keo sơn giữa quân và dân. Bài thơ đã khắc sâu trong lòng người đọc những giá trị nhân văn cao đẹp, để rồi mãi ngân vang theo năm tháng như một bản hùng ca bất diệt.
Cô Nguyễn Thị Lan, một giáo viên Ngữ văn nổi tiếng tại trường THPT Chu Văn An, Hà Nội, trong cuốn sách “Nghệ thuật viết văn”, cũng đã nhấn mạnh: “Kết bài là phần quan trọng không kém gì mở bài. Nó giống như cái gút cuối cùng của một nút thắt, cần phải chắc chắn và đẹp mắt”.
Những Câu Hỏi Thường Gặp
Làm sao để tránh lặp lại ý trong kết bài?
Hãy dùng từ ngữ khác, cách diễn đạt khác để diễn tả lại ý chính. Bạn cũng có thể sử dụng các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ để tạo sự mới mẻ.
Có nên đưa thêm dẫn chứng vào kết bài?
Không nên. Kết bài chỉ nên tóm tắt, tổng kết lại những ý chính đã phân tích. Việc đưa thêm dẫn chứng vào kết bài sẽ làm loãng nội dung và mất đi tính cô đọng.
Kết Luận
Viết kết bài nghị luận văn học không hề khó nếu bạn nắm vững những nguyên tắc cơ bản và biết cách vận dụng linh hoạt. Hy vọng những chia sẻ trên đây của HỌC LÀM sẽ giúp bạn tự tin hơn trong việc chinh phục “nốt nhạc cuối” của bài văn. Hãy để lại bình luận bên dưới để chia sẻ kinh nghiệm của bạn và cùng nhau trao đổi thêm nhé! Bạn cũng có thể khám phá thêm nhiều bài viết hữu ích khác trên website của chúng tôi. Nếu cần tư vấn thêm, hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0372888889, hoặc đến địa chỉ: 335 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.
