Chuyện kể rằng, có anh chàng tên Tuấn, học trò cưng của cô giáo Hoài – một giáo viên Hóa nổi tiếng ở trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP. Hồ Chí Minh. Tuấn “ngán” Hóa như “ngán” cơm nguội, nhất là phần cân bằng phương trình hóa học. Cứ nhìn thấy mấy con số, mấy chữ cái lằng nhằng là đầu óc cậu lại quay cuồng như chong chóng. Thế nhưng, “nước đến chân mới nhảy”, kỳ thi học kỳ đã cận kề, Tuấn đành phải cắn răng “ngụp lặn” trong biển phương trình. Vậy làm thế nào để “chinh phục” được “nỗi ám ảnh” mang tên phương trình cân bằng hóa học? Cùng HỌC LÀM tìm hiểu nhé!
cách học hóa hiệu quả cho người mất gốc
Phương Trình Cân Bằng Hóa Học là gì?
Phương trình cân bằng hóa học là biểu thức toán học mô tả một phản ứng hóa học, thể hiện sự biến đổi chất này thành chất khác. Nó tuân theo định luật bảo toàn khối lượng, nghĩa là tổng khối lượng của các chất tham gia phản ứng (chất phản ứng) bằng tổng khối lượng của các chất được tạo thành (sản phẩm). Giống như câu tục ngữ “Có vay có trả”, trong hóa học, “có vào có ra”, không có nguyên tử nào bị mất đi hay sinh ra thêm, chúng chỉ được sắp xếp lại.
Các Bước Giải Phương Trình Cân Bằng Hóa Học
“Muốn ăn thì lăn vào bếp”, muốn cân bằng phương trình, ta cần làm theo các bước sau:
Xác định Chất Tham Gia và Sản Phẩm
Việc đầu tiên là xác định rõ “ai đi, ai ở”. Chất tham gia là những chất ban đầu tham gia phản ứng, còn sản phẩm là những chất được tạo thành sau phản ứng.
Viết Phương Trình Chưa Cân Bằng
Ghi lại công thức hóa học của các chất tham gia và sản phẩm, ngăn cách bởi mũi tên. Lúc này, phương trình vẫn chưa được cân bằng.
Cân Bằng Nguyên Tử
Đây là bước quan trọng nhất. Bằng cách thêm hệ số thích hợp trước công thức hóa học của các chất, ta đảm bảo số nguyên tử của mỗi nguyên tố ở hai vế của phương trình bằng nhau. Theo PGS.TS Nguyễn Văn Hùng, tác giả cuốn “Bí quyết chinh phục Hóa học”, việc cân bằng nguyên tử nên bắt đầu từ nguyên tố xuất hiện ít nhất và phức tạp nhất.
Kiểm Tra Lại
Sau khi cân bằng, hãy kiểm tra lại xem số nguyên tử của mỗi nguyên tố ở hai vế đã bằng nhau chưa. “Cẩn tắc vô áy náy” mà!
Một số Phương Pháp Cân Bằng Phương Trình
Có nhiều phương pháp cân bằng phương trình, như phương pháp thử và sai, phương pháp đại số, phương pháp oxi hóa – khử… Tùy vào từng loại phản ứng mà ta lựa chọn phương pháp phù hợp. GS.TS Trần Thị Lan, trong cuốn sách “Hành trình khám phá Hóa học”, khuyên rằng nên luyện tập nhiều để thành thạo các phương pháp này.
Những tình huống thường gặp và cách xử lý
Một số bạn thường gặp khó khăn khi cân bằng phương trình chứa các hợp chất hữu cơ phức tạp. Trong trường hợp này, nên chia nhỏ hợp chất thành các nhóm nguyên tử để dễ cân bằng hơn.
Tâm linh và Hóa học?
Người xưa có câu “Trời đất dung hòa”, cũng như trong phản ứng hóa học, các chất phản ứng tương tác với nhau để đạt đến trạng thái cân bằng. Sự cân bằng này cũng giống như sự hài hòa âm dương trong quan niệm tâm linh của người Việt.
Kết luận
“Vỏ quýt dày có móng tay nhọn”, phương trình cân bằng hóa học tuy có vẻ “khó nhằn” nhưng chỉ cần nắm vững các bước cơ bản và kiên trì luyện tập, bạn chắc chắn sẽ “chinh phục” được nó. Hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0372888889, hoặc đến địa chỉ: 335 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7. Đừng quên để lại bình luận và chia sẻ bài viết này nếu bạn thấy hữu ích nhé! Bạn cũng có thể tìm hiểu thêm về tham luận cách học nâng cao trên website của chúng tôi.