“Văn học như hơi thở, như ánh sáng, như dòng nước mát trong lành nuôi dưỡng tâm hồn mỗi con người”. Quả thật, những tác phẩm văn học luôn ẩn chứa những giá trị nhân văn sâu sắc, là tấm gương phản chiếu hiện thực và là liều thuốc tinh thần quý giá. Nhưng “học tài thi phận”, không phải ai cũng có thể thấu hiểu hết được cái hay, cái đẹp của văn chương. Vậy làm cách nào để học các tác phẩm văn học một cách hiệu quả và thấm thía nhất? Cùng “HỌC LÀM” khám phá bí quyết trong bài viết dưới đây nhé!
Nắm Vững Bối Cảnh Sáng Tác – Nền Móng Cho Ngôi Nhà Kiến Thức
Bạn có biết, việc tìm hiểu bối cảnh lịch sử, xã hội và văn hóa của tác phẩm cũng giống như việc xây dựng một nền móng vững chắc cho ngôi nhà kiến thức vậy. Bởi lẽ, mỗi tác phẩm văn học đều là đứa con tinh thần được sinh ra từ chính những trải nghiệm, suy tư của tác giả về hiện thực cuộc sống.
Giả sử bạn đang đọc tác phẩm “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao. Nếu chỉ đọc lướt qua, bạn sẽ thấy đây là câu chuyện về một người nông dân bị tha hóa rồi giết người và tự sát. Nhưng nếu tìm hiểu kỹ hơn về bối cảnh xã hội Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám, bạn sẽ thấy “Chí Phèo” không chỉ là một câu chuyện đơn thuần, mà còn là lời tố cáo sâu sắc chế độ phong kiến thối nát đã đẩy con người vào bước đường cùng.
Việc nắm vững bối cảnh sáng tác sẽ giúp bạn:
- Hiểu rõ hơn về hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.
- Thấu hiểu sâu sắc thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm.
- Phân tích và đánh giá tác phẩm một cách khách quan và toàn diện.
Bạn có thể tìm kiếm thông tin về bối cảnh sáng tác từ nhiều nguồn khác nhau như:
- Sách giáo khoa, sách tham khảo văn học
- Internet (website uy tín, blog văn học…)
- Trao đổi với giáo viên, bạn bè
Phân Tích Nhân Vật – Lắng Nghe Tiếng Lòng Của Những Số Phận
Mỗi nhân vật trong tác phẩm văn học đều là một cá thể độc lập với những suy nghĩ, hành động và số phận riêng. Việc phân tích nhân vật chính là chìa khóa giúp bạn mở ra cánh cửa tâm hồn, lắng nghe tiếng lòng của họ và thấu hiểu sâu sắc hơn về ý nghĩa của tác phẩm.
Để phân tích nhân vật, bạn có thể dựa vào những yếu tố sau:
- Ngoại hình: Ngoại hình của nhân vật được miêu tả như thế nào? Có ý nghĩa gì đặc biệt? (Ví dụ: Ngoại hình của Chí Phèo thể hiện sự tha hóa về cả thể xác lẫn tinh thần)
- Ngôn ngữ: Cách sử dụng ngôn ngữ của nhân vật ra sao? Phản ánh điều gì về tính cách, tâm lý của họ? (Ví dụ: Lời nói của Bá Kiến trong “Hạnh phúc của một tang gia” mỉa mai, giả dối, thể hiện rõ bản chất của một tên địa chủ phong kiến hợm hĩnh)
- Hành động: Hành động của nhân vật diễn ra trong hoàn cảnh nào? Nguyên nhân do đâu? (Ví dụ: Hành động tự tử của Vũ Nương trong “Chuyện người con gái Nam Xương” là kết quả của bi kịch oan khuất, thể hiện số phận bi thảm của người phụ nữ trong xã hội phong kiến)
- Quan hệ với các nhân vật khác: Nhân vật có mối quan hệ như thế nào với các nhân vật khác trong tác phẩm? (Ví dụ: Mối quan hệ giữa Chí Phèo và Thị Nở là tia sáng le lói trong cuộc đời t tối tăm của Chí Phèo, khơi dậy trong hắn bản chất lương thiện)
Tìm Hiểu Phong Cách Nghệ Thuật – Cảm Nhận Hơi Thở Của Tác Phẩm
Mỗi nhà văn đều có một phong cách nghệ thuật riêng, tạo nên dấu ấn độc đáo cho tác phẩm của mình. Việc tìm hiểu phong cách nghệ thuật của tác giả sẽ giúp bạn cảm nhận rõ hơn “hơi thở”, cái “chất” riêng của tác phẩm.
Ví dụ, khi nhắc đến Nguyễn Du, người ta nhớ ngay đến bút pháp tả người, tả cảnh, tả tình bậc thầy trong “Truyện Kiều”. Còn Nam Cao lại gây ấn tượng mạnh với lối viết hiện thực phê phán, đi sâu vào thế giới nội tâm nhân vật.
Để nhận diện phong cách nghệ thuật, bạn có thể chú ý đến:
- Ngôn ngữ: Cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ…
- Giọng điệu: Giọng điệu trần thuật, giọng điệu của nhân vật
- Kết cấu: Cách sắp xếp bố cục, mạch truyện
Bạn muốn tìm hiểu thêm về cách học giỏi toán 9? Hãy cùng “HỌC LÀM” khám phá những phương pháp học tập hiệu quả nhé!
Kết Nối Với Bản Thân – Tìm Thấy Mình Trong Tác Phẩm
Đọc tác phẩm văn học không chỉ là việc tiếp nhận kiến thức, mà còn là hành trình khám phá bản thân. Hãy thử đặt mình vào vị trí của nhân vật, chiêm nghiệm về những suy nghĩ, hành động của họ, bạn sẽ thấy tác phẩm trở nên gần gũi và sống động hơn bao giờ hết.
Có thể bạn sẽ bắt gặp chính mình trong những tâm sự của Thúy Kiều, trong khát vọng sống lương thiện của Chí Phèo, hay trong nỗi đau oan khuất của Vũ Nương… Việc kết nối tác phẩm với chính bản thân sẽ giúp bạn:
- Cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị nhân văn của tác phẩm
- Rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân
- Nuôi dưỡng tâm hồn, hoàn thiện nhân cách
Trao Đổi, Thảo Luận – Nhân Lên Niềm Đam Mê Văn Học
“Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Việc trao đổi, thảo luận với bạn bè, thầy cô về tác phẩm văn học sẽ giúp bạn:
- Mở rộng góc nhìn, hiểu biết về tác phẩm
- Rèn luyện kỹ năng phản biện, thuyết trình
- Nuôi dưỡng niềm đam mê với văn học
Bạn có thể tham gia các câu lạc bộ văn học, các diễn đàn trực tuyến, hoặc đơn giản là chia sẻ cảm nhận của mình với bạn bè sau mỗi giờ học.
Lời Kết
Học văn học là một hành trình dài đầy thú vị, đòi hỏi sự kiên patience, tỉ mỉ và lòng say mê. Hy vọng rằng những chia sẻ trên đây của “HỌC LÀM” sẽ giúp bạn tìm được cho mình một phương pháp học tập phù hợp, để từ đó thêm yêu và thêm hiểu về thế giới văn chương muôn màu muôn vẻ.
Hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0372888889, hoặc đến địa chỉ: 335 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.
