“Làm văn như nấu ăn, thiếu gia vị thì nhạt nhẽo, thừa gia vị thì lại khó nuốt!” – Câu nói này có lẽ đã quá quen thuộc với các bạn học sinh lớp 9 khi nhắc đến môn văn học. Đặc biệt là với bài văn nghị luận văn học, đòi hỏi sự sắc bén trong phân tích, sự tinh tế trong cảm nhận và cả một chút “bí kíp” để “nêm nếm” cho bài văn thêm phần hấp dẫn. Vậy bí kíp “ăn điểm” ấy là gì? Hãy cùng “HỌC LÀM” khám phá ngay thôi!
Bí kíp “ăn điểm” cho bài văn nghị luận văn học lớp 9:
1. Nắm vững kiến thức:
-
Hiểu tác phẩm: Đầu tiên, bạn cần đọc kỹ tác phẩm, nắm vững nội dung, nghệ thuật, đặc biệt là những chi tiết, hình ảnh, ngôn ngữ đặc sắc. Việc hiểu rõ tác phẩm là nền tảng vững chắc để bạn có thể phân tích, luận giải và đưa ra những ý kiến riêng của mình.
-
Hiểu đề bài: Hãy đọc kỹ yêu cầu của đề bài để xác định rõ vấn đề cần nghị luận, đối tượng, mục đích của bài viết. Từ đó, bạn sẽ lựa chọn được những luận điểm, luận cứ phù hợp để triển khai bài văn một cách logic và khoa học.
-
Nắm vững kiến thức văn học: Bên cạnh việc hiểu tác phẩm, bạn cần nắm vững các kiến thức văn học liên quan như các thể loại văn học, các phương thức biểu đạt, các biện pháp tu từ… Điều này giúp bạn phân tích, đánh giá tác phẩm một cách khách quan, sâu sắc và thuyết phục.
2. Xây dựng dàn ý:
-
Lập dàn ý chi tiết: Một dàn ý chi tiết, logic là “kim chỉ nam” giúp bạn định hướng cho bài văn. Dàn ý nên bao gồm: Luận điểm chính, luận cứ, dẫn chứng và cách triển khai từng phần.
-
Sắp xếp hợp lý: Các phần trong dàn ý cần được sắp xếp hợp lý theo trình tự logic, đảm bảo sự liên kết, thống nhất giữa các ý tưởng.
-
Kết nối ý tưởng: Hãy sử dụng các từ ngữ nối, câu nối để tạo sự liên kết, đồng nhất và logic cho bài văn.
3. Viết bài:
-
Lựa chọn cách thức triển khai: Có nhiều cách thức triển khai bài văn nghị luận như: phân tích, so sánh, đối chiếu, bình luận… Hãy chọn cách thức phù hợp nhất với đề bài và khả năng của bản thân.
-
Biểu đạt rõ ràng, súc tích: Hãy sử dụng ngôn ngữ chính xác, dễ hiểu, tránh sử dụng những từ ngữ cầu kỳ, hoa mỹ nhưng lại thiếu chính xác.
-
Sử dụng dẫn chứng: Dẫn chứng là “bàn tay vàng” giúp bài văn thêm phần thuyết phục. Hãy lựa chọn những dẫn chứng tiêu biểu, phù hợp với luận điểm và thể hiện sự hiểu biết của bạn về tác phẩm.
-
Biểu hiện cảm xúc: Bài văn nghị luận không chỉ là phân tích, luận giải mà còn là thể hiện cảm xúc, suy nghĩ của bạn. Hãy khéo léo lồng ghép cảm xúc cá nhân vào bài văn để tạo sự đồng cảm, gần gũi với người đọc.
4. Luyện tập:
-
Thường xuyên luyện tập: Bí kíp thành công chính là luyện tập. Hãy thường xuyên viết bài, đọc nhiều tác phẩm văn học, tìm hiểu thêm kiến thức văn học để nâng cao kỹ năng viết văn nghị luận.
-
Trao đổi với thầy cô, bạn bè: Hãy chủ động trao đổi với thầy cô, bạn bè để nhận được những góp ý, đánh giá và rút kinh nghiệm cho bản thân.
-
Rèn luyện tư duy: Viết văn nghị luận đòi hỏi tư duy logic, phân tích, đánh giá. Hãy rèn luyện tư duy của bạn bằng cách đọc sách báo, tham gia các hoạt động xã hội để tích lũy thêm kiến thức, kinh nghiệm và nâng cao khả năng tư duy.
Câu chuyện về một “nhà thơ” lớp 9:
“Bây giờ, con mới hiểu tại sao văn học lại là môn học yêu thích của mẹ” – Hằng tâm sự với mẹ khi vừa hoàn thành bài văn nghị luận về bài thơ “Mùa xuân nho nhỏ” của Thanh Hải. Hằng vốn là một cô gái khá trầm tính, ít nói, nhưng khi viết về chủ đề thiên nhiên, về tình yêu cuộc sống, tâm hồn của Hằng như “bừng sáng” và bài văn của Hằng cũng đầy ắp cảm xúc, được cô giáo khen ngợi hết lời. Hằng chia sẻ: “Mẹ ạ, con đã học được cách tìm ra vẻ đẹp ẩn chứa trong từng câu chữ, trong từng hình ảnh, và con đã cảm nhận được trái tim ấm áp, yêu đời của nhà thơ Thanh Hải”.
Mẹo nhỏ “ăn điểm” từ chuyên gia:
- Thầy giáo Minh, giáo viên môn Văn nhiều năm kinh nghiệm chia sẻ: “Khi viết văn nghị luận, các em nên tránh nhồi nhét quá nhiều kiến thức hàn lâm, hãy biểu đạt suy nghĩ bằng lời văn gọn gàng, tự nhiên, như chính con người của các em.”
- Sách “Nghệ thuật viết văn nghị luận” của giáo sư Lê Bá Hán: “Hãy dám bày tỏ ý kiến riêng của mình và luôn nhớ rằng, “Nghệ thuật viết là nghệ thuật bày tỏ ý tưởng”.”
Kết luận:
Viết văn nghị luận văn học không phải là điều dễ dàng, nhưng chắc chắn sẽ mang lại cho bạn rất nhiều niềm vui và sự thỏa mãn. Hãy luôn giữ ngọn lửa yêu thích văn học trong lòng và không ngừng trau dồi kiến thức, kỹ năng viết văn của mình. Chúc các bạn luôn thành công trong con đường chinh phục môn văn học!
Bài văn nghị luận văn học lớp 9
Học tập văn học
Tạp chí văn học