Bạn có bao giờ tự hỏi: “Sao máy tính của mình cứ hay bị lỗi, bị treo, hay tự nhiên xuất hiện những thứ lạ?”, “Liệu mình có đang mắc phải một loại “bệnh” nào đó trên máy tính?” Câu trả lời có thể là bạn đang gặp phải vấn đề với “virus tin học” – một kẻ thù vô hình, nguy hiểm nhưng không phải là không thể đánh bại.
Virus Tin Học Là Gì?
Nói một cách dễ hiểu, virus tin học là một chương trình máy tính độc hại được thiết kế để xâm nhập vào hệ thống của bạn mà không được phép. Virus tin học có thể “nhân bản” bản thân, lây lan sang các thiết bị khác và gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng như:
- Làm chậm hệ thống: Virus tin học có thể chiếm dụng tài nguyên hệ thống, làm cho máy tính của bạn chạy chậm, giật lag.
- Hỏng dữ liệu: Virus tin học có thể xóa, sửa đổi hoặc mã hóa dữ liệu của bạn, dẫn đến mất dữ liệu quan trọng.
- Mất quyền kiểm soát: Virus tin học có thể đánh cắp thông tin cá nhân của bạn như mật khẩu, thông tin tài khoản ngân hàng, thông tin cá nhân,…
- Làm tê liệt hệ thống: Một số virus tin học được thiết kế để làm tê liệt hệ thống máy tính, khiến bạn không thể sử dụng máy tính của mình.
Virus Tin Học Lây Lan Bằng Cách Nào?
Virus tin học có thể lây lan bằng nhiều cách, tuy nhiên, một số cách phổ biến nhất bao gồm:
1. Thông Qua Email:
- Email spam: Các email rác, email quảng cáo không rõ nguồn gốc có thể chứa mã độc hại, khi bạn mở hoặc click vào các liên kết trong email đó, virus tin học có thể xâm nhập vào hệ thống của bạn.
- Phần mềm đính kèm: Các file đính kèm trong email cũng có thể chứa virus tin học.
2. Thông Qua Trang Web:
- Trang web độc hại: Khi bạn truy cập vào các trang web độc hại, virus tin học có thể tự động tải về và cài đặt vào hệ thống của bạn.
- Quảng cáo độc hại: Một số quảng cáo trên mạng cũng có thể chứa mã độc hại, khi bạn click vào chúng, virus tin học có thể xâm nhập vào hệ thống của bạn.
3. Thông Qua Ứng Dụng:
- Ứng dụng lậu: Các ứng dụng được tải về từ các nguồn không đáng tin cậy có thể chứa virus tin học.
- Ứng dụng miễn phí: Một số ứng dụng miễn phí trên mạng cũng có thể chứa virus tin học.
4. Thông Qua Thiết Bị Ngoại Vi:
- Ổ đĩa flash: Các ổ đĩa flash không được kiểm tra kỹ lưỡng có thể chứa virus tin học.
- Thiết bị di động: Các thiết bị di động như điện thoại, máy tính bảng cũng có thể bị nhiễm virus tin học nếu bạn tải về các ứng dụng hoặc file không an toàn.
Các Loại Virus Tin Học Thường Gặp
- Virus: Loại virus này có khả năng tự sao chép bản thân, lây lan sang các file khác và gây hại cho hệ thống.
- Worm: Loại virus này có khả năng tự động lây lan qua mạng lưới mà không cần sự can thiệp của người dùng.
- Trojan horse: Loại virus này được ngụy trang thành một phần mềm hữu ích, nhưng khi bạn cài đặt chúng, chúng sẽ hoạt động âm thầm để gây hại cho hệ thống.
- Ransomware: Loại virus này mã hóa dữ liệu của bạn và yêu cầu bạn trả tiền để giải mã dữ liệu.
- Spyware: Loại virus này theo dõi hoạt động của bạn trên máy tính và thu thập thông tin cá nhân của bạn.
- Adware: Loại virus này hiển thị các quảng cáo không mong muốn trên máy tính của bạn.
Làm Sao Để Bảo Vệ Máy Tính Khỏi Virus Tin Học?
Theo GS.TS Nguyễn Văn A – Chuyên gia về an ninh mạng, tác giả cuốn sách “Bảo mật thông tin trong kỷ nguyên số” – “Để bảo vệ máy tính khỏi virus, bạn cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa như:
- Cài đặt phần mềm diệt virus: Cài đặt phần mềm diệt virus uy tín và cập nhật thường xuyên để phát hiện và loại bỏ virus.
- Tránh truy cập vào các trang web độc hại: Chỉ truy cập vào các trang web đáng tin cậy và có chứng chỉ bảo mật SSL.
- Không mở các file đính kèm trong email không rõ nguồn gốc: Luôn kiểm tra kỹ lưỡng các email và file đính kèm trước khi mở chúng.
- Cập nhật hệ điều hành và phần mềm thường xuyên: Các bản cập nhật thường xuyên có thể khắc phục các lỗ hổng bảo mật và giúp bạn an toàn hơn.
- Sử dụng mật khẩu mạnh: Sử dụng mật khẩu mạnh và khác nhau cho các tài khoản khác nhau.
- Sao lưu dữ liệu: Sao lưu dữ liệu của bạn thường xuyên để phòng trường hợp bị mất dữ liệu do virus tin học.
- Kiểm tra kỹ lưỡng các ứng dụng trước khi cài đặt: Chỉ tải về và cài đặt các ứng dụng từ các nguồn đáng tin cậy.
- Kiểm tra các thiết bị ngoại vi trước khi sử dụng: Luôn kiểm tra các ổ đĩa flash và thiết bị di động trước khi sử dụng chúng trên máy tính của bạn.
Tạm Kết
Virus tin học là một vấn đề nghiêm trọng, có thể gây ra nhiều thiệt hại cho máy tính và dữ liệu của bạn. Tuy nhiên, bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa phù hợp, bạn có thể bảo vệ máy tính của mình khỏi sự tấn công của virus tin học.
Bạn có thể tham khảo thêm các bài viết liên quan đến bảo mật và phòng chống virus trên website “HỌC LÀM”:
- Cách phòng chống bạo lực học đường
- Khoa học 4 – Một số cách làm sạch nước
- Học cách diệt virus trên Macbook
Hãy chia sẻ bài viết này cho bạn bè và người thân của bạn để cùng nhau nâng cao ý thức bảo mật thông tin!